به گزارش خبرگزاری حوزه، در تعریف نقد بر اهمیت مؤلفه‌ای به نام "ارزیابی" و "ارزش گذاری" تأکید می کنند و این مساله نشان می دهد که بر این اساس، منتقد فردی است که در بررسی یک اثر هنری یا محتوای ادبی و غیره و در وهله بعد ارزش گذاری آن به دنبال جدا کردن سره از ناسره است چرا که به نوعی همان کاری را انجام می دهند که در گذشته، ناقدین نسبت به اشیاء قیمتی همچون طلا و نقره مسکوک انجام می دادند و جنس اصلی را از جنس تقلبی تشخیص داده و همچنین میزان خلوص آن را تعیین می کردند.
در حوزه سینما اما به اعتقاد نگارنده، جدای از آن که گاه سواد لازم و مهارت مناسب برای نقد وجود ندارد یا کمرنگ است مساله ای که وجود دارد افراط و تفریط در مواجهه با فرم و محتوای یک اثر سینمایی است، به این معنا که بعضاً یکی از این دو بُعد در نقد و بررسی یک فیلم یا سریال بیشتر مورد توجه می شود به نحوی که عملاً از سوی دیگر ماجرا غفلت حاصل می شود و این در حالی است که فرم و محتوا در ترکیب و آمیختگی با یکدیگر است که یک اثر را شکل داده و البته در این میان، قوت و هنرمندیِ سازنده است که باعث گیرایی، جذابیت و اثرگذاری آن می شود.
شاید یکی از دلایلی که برخی منتقدین همچون "احمد طالبی نژاد" در توصیف وضعیت کنونی نقد در سینمای ایران از تعبیر آشفته بازاری استفاده می کنند که دوغ و دوشاب آن یکی شده، همین باشد که اولاً سواد و تخصص لازم کمتر در این عرصه ها به چشم می خورد و ثانیاً هم این که نسبت درستی در بررسی ابعاد فرمی و محتوایی یک فیلم سینمایی یا اثر تلویزیونی در نوع نگاه نقادانه کارشناسان و منتقدان برقرار نمی شود و بر این اساس هر کسی به خود این حق را می دهد که در پوشش کارشناس و منتقد به اظهار نظر پرداخته و سیاهه ها پرکند و در فضای مجازی، مدعی حرف تازه ای شود.
نکته حائز اهمیت دیگر هم این که همچون فعالیت در عرصه روزنامه نگاری، نقادی نیز دانشی است که باید همراه با مهارت باشد و در عین حال مستلزم داشتن شمّ نقد است. از این حیث باید گفت معدود فعالان این عرصه هستند که با داشتن سایر ویژگی ها، شم نقادانه هم داشته باشند و در مواجهه با آثار سینمایی به قول معروف حق مطلب را ادا می کنند.
در این میان نکته کلیدی و محوری همانا لزوم نگاه معتدلانه در بررسی فرم و محتوای یک اثر است و این که در ارزشیابی و ارزش گذاری فیلم سینمایی، بدون حب و بغض و سوگیری، نقاط قوت و ضعف مورد توجه و تأکید قرار گیرد که اگر این گونه شد می توان امیدوار بود که به تدریج شاهد اصلاح سینما و تولید آثار بهتر و کیفی تر در گستره‌ی هنر هفتم وطنی باشیم.
سید محمدمهدی موسوی
